Klimalarda Vakum İşleminin Önemi

Klimaların verimli ve yüksek performans göstermesi için; iç ve dış ünite arasında gaz akışını sağlayan bakır borularının ve iç ünite buharlaştırıcı grubunun içinde kalan hava, nem ve kalıntıların vakum pompası ile vakumlanarak sistemden dışarıya atılmasını sağlayan işlemdir.

Klimalarda vakum işleminin önemi ve bu işlemin doğru yapılmamasının birtakım önemli sorunlara yol açabileceği bilinmektedir. Bu sebeple soğutucu sistemlerin güvenli ve sorunsuz şekilde çalışması için doğru ve yeterli vakumlama son derece önemlidir. Vakum işlemi , bir vakum pompası ile ara bağlantı borularına ve sisteme yaklaşık 45 dakika süre ile yapılmalıdır.

Vakumlama işlemi düzgün yapılmaz ise ;

• Sistemdeki basınç artabilir.

• Klimanın şebekeden çektiği akım artabilir.

• Soğutmada ve ısıtmada verim azalabilir.

• Sık dur-kalk şeklinde çalışmalar görülebilir.

• Soğutucu devredeki kapileri tıkanabilir.

• Devre elemanlarında paslanma problemi ortaya çıkabilir.

Ayrıca vakum işleminin bir diğer faydası da olası gaz kaçaklarının tesbit edilebilmesidir.

Bir diğer önemli konu ; vakum işleminin yetersiz veya doğru yapılmaması durumunda sistem içerisinde kalan havanın kompresörlerde dizel etkisi olarak da adlandırılan büyük patlamalara neden olabilmesidir.

Dizel Patlama Nedir?

Dışarıdan hava girişi (emme tarafı) kaynaklı patlamadır. Kompresörün çalışması esnasında soğutucu akışkan içerisine dışarıdan sürekli hava karışması sebebi ile kompresör iç kısmı (basma mekanizması, basıncın oluştuğu kısım) ısınacaktır. Kompresörün ısınması ile beraber belirli miktarda karışmış olan yağ ve havanın basıncı ve sıcaklığı yükselir. Yüksek basınç ve yüksek sıcaklık altında yağ ve hava kendiliğinden ateşlenir. Ateşlenme olayının şiddeti kompresörün dayanabileceği şiddetten daha yüksektir.

Bu olay birkaç ana sebepten oluşabilir;

• Vakumlama sırasında emme hattı düzgün kapatılmamış veya emme hattında kaçak noktası mevcut ise (klima çalışırken),

• Ara bağlantı borusu bağlı değilken kompresör çalıştırıldığında servis vanaları açık pozisyondaysa,

• Kaçak noktası incelenirken kompresör çalışıyorsa ve basma hattındaki servis vanası kapalıysa (emiş tarafı bir süre sonra vakuma düşecektir). Emiş tarafında kaçak varsa; servis vanası, emiş tarafındaki diğer kaynak noktaları,vb…

• Kompresör çalışırken ara bağlantı borusu yerinden çıkartılmışsa, Kompresörle ilgili bir işlem yapılacağı zaman, kompresör çalışması esnasında sistemin sürekli olarak hava almasını önlemek gerekmektedir. Özellikle vakumlama ve gaz toplama sürecini tam ve doğru olarak yerine getirip yukarıda belirtilen tüm maddelere dikkat etmek gerekmektedir. Aşağıda kompresör gövdesine yapıştırılan uyarı etiketi görülmekte olup bu etikette patlama ve yangın çıkma riskine karşı bazı kriterlerin sahadaki teknisyenler tarafından uyulmasına dikkat çekilmiştir. Uyarı etiketi örnekleri aşağıda belirtilmiştir. Etiketlerdeki İngilizce yazılı olan maddelerin anlamları sağ tarafta verilmiştir.

UYARI - PATLAMA VEYA YANGIN

• Sistem basınç altında yağ ve akışkan barındırdığı için güvenliği sağlayan koruma gözlüğü ve eşya takımı giyilmelidir.

• Belirlenmiş miktarlar dışında yağ ve akışkan kullanılmamalıdır.

• Montaj kitinin vanalara düzgün bağlandığından emin olunmalıdır.

• Çevrime dışarıdan hava girişi olduğu durumlarda kompresör çalıştırılmamalıdır.

 CAN GÜVENLİĞİ AÇISINDAN KESİNLİKLE YAPILMASI GEREKENLER !!!

• Bilgilendirme formunda anlatıldığı gibi kurallara uygun vakumlama işlemi yapılmalıdır.

• Her montajda ve vakum yapılması gereken her arıza müdahalesinde vakum işlemi kesinlikle yapılmalıdır.

CAN GÜVENLİĞİ AÇISINDAN KESİNLİKLE YAPILMAMASI GEREKENLER !!!

• Sisteme süpürme işlemi uygulanmamalıdır.

• Herhangi bir sebeple sistem içerisine hava girişi varsa veya sistemde önceden hava varsa, kompresör çalıştırılmamalıdır(çalışırken dışarıdan hava girebilir, vakum iyi yapılmazsa sistemde çalışmadan önce hava kalabilir,vb…).